Sint Maarten Martinus Martin in Nederland, België en Frankrijk etc.

Marmoutier in de Elzas zoals bijv dit Eguisheim bij Colmar, Elzas is zeker de moeite van een vakantie waard

sintMaarten Martinus Martin, in principe één mens, maar je hebt uit vakantie oogpunt bekeken bijna heel Europa ‘te pakken’, van Italië tot geruis in de kluis in Noord Groningen, van Hongarije tot Amiens in Frankrijk, en bedenken er steeds méér creatieve liedjes bij……. vooral in Nederland en België.
U zoekt het vakantie eiland Sint Maarten ? staat hier.Klaas, Claus en sintMaarten, alle drie met elkaar verweven, alle drie bieden ze een goede reden voor een vakantie – onderzoekje, kijk omtrent Maarten ook even op de Klaas pagina, blijft leuk, spannend, om door te geven aan de volgende generaties.

Hoe belangrijk was sintMaarten of Sint Martinus / Saint Martin

sint maarten verbonden met de lampion

Enige tijd geleden heeft Paus Johannes Paulus II ( Karol Jozef Wojtyla 18 mei 1920 – 2 april 2005) bij zijn bezoek in Frankrijk nog aan het graf van de heilige Martinus van Tours gebeden. Deze heilige die in het land van de Franken gepreekt heeft, was binnen de Katholieke Kerk de eerste heilige die dit predikaat niét heeft ontvangen naar aanleiding van zijn dood als martelaar, maar door zijn heroïsch leven. Hij zou een belangrijke schakel zijn geweest tussen het Romeinse en het Frankische rijk, deze derde bisschop van Tours. Hoewel hij zou zijn gestorven op de 8ste, wordt hij herdacht op de 11e november, jaarlijks op 11 – 11.

Wie was sintMaarten?

SintMaarten is gebaseerd op een legende, nee niet op één maar op meerdere, maar vergelijk deze eens met die van Sinterklaas en zie de overeenkomsten. Sint Maarten en we volgen één van de bekendste legenden, werd rond 316 geboren in Sabaria (Szombathely in Hongarije, ter hoogte van Wenen halfweg Graz)

als zoon van Romeinse ouders. Op jonge leeftijd werd hij soldaat, als 15-jarige trok hij naar Gallië.

Goed om te bedenken dat de afstand tussen Hongarije en Tours tegenwoordig iets van 1607 km is,
Amiens ten opzichte van Atrecht of Arras 62 km bedraagt,
datzelfde Amiens op 127 km zuidelijk van Sint-Omaars in Vlaams Frankrijk of Frans Vlaanderen,
Amiens ook 140 km boven Parijs ligt, en 386 km vanaf Tours,
en dus zeker weten dat Sint Maarten een bereisd mens moet zijn geweest, maar wel een voorkeur moet hebben gehad voor het Franstalig deel van Europa, nadat Hongarije verlaten werd.

In Amiens ontmoette hij een bedelaar, aan wie hij de helft van zijn mantel gaf. Omdat de helft van de mantel eigendom was van Rome ( hij was immers legionair, overste over 100 ofwel Centurion) kon hij slechts zijn eigen helft weggeven(!). Volgens een legende was deze bedelaar een verschijning van Jezus, of stond de bedelaar symbool voor Christus die Zelf zei: “Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed.” (Zie de Bijbelse Apocalyps cq.de Openbaringen van Johannes). Martinus liet zich vervolgens bekeren en verliet het leger.

sint maarten als Centurion die z'n mantel deelt

tussendoor delen van een andere legende :

Of hij werd door de keizer (welke ?) tot ridder geslagen.

Op een zeer koude dag in de winter zag Maarten een arme man zonder jas in de sneeuw zitten. Hij stapte van zijn paard af

en sneed met zijn zwaard zijn eigen mantel doormidden en gaf de arme man een helft tegen de kou.

KLIK HIER VOOR een routekaart Sint Maarten Amiens – Parijs – Tours in Frankrijk (Noord/Midden)
en
KLIK HIER VOOR een routekaart Szombathely-Hongarije » Tours Frankrijk

waarmee duidelijk is dat het toerisme al van oude datum is.

st Maarten te paard of te voet

Als Sint Maarten een centurion is geweest, reed hij zeer waarschijnlijk niet op een paard, zou hij wel op een paard hebben gezeten, was zijn rang aanmerkelijk hoger in de zin van legioencommandant of iets van dien aard.
Aannemelijk is, dat het paard later in het tafereel van schilderingen/herdenkingen is toegevoegd om het beeld / image aanzienlijk op te krikken, om te voldoen aan de toenmalige idealen van recht en hoge idealen.
Anderzijds komt het ook uitstekend uit in de vergelijking met de Germaanse Wodan en diens paard Sleipnir.

Wat had Martinus met Marmoutier en Tours in Frankrijk

Marmoutier in de glooiende weldadigheid van de Franse Elzas

De tijdsperiode tussen het klieven van de mantel en vervolgens de aanstelling tot bisschop is wat duister gebleven, niettemin…..
Martinus of Sint Maarten stichtte de abdij van Marmoutier en in 371 werd hij bisschop van Tours. In Frankrijk, ons populaire vakantieland.

In het jaar 397 op 8/11 november stierf hij aan koortsen, hij was toen ca. 80 jaar oud. (wel iets meer dan de huidige statistische leeftijd van 74, maar goed dat er destijds geen AOW bestond, en overigens was bijvoorbeeld ook Bonifatius nog vér na 80 jaar zeer actief ….). Hij werd begraven in de basiliek van Tours. Al gauw na zijn dood kwam de verering op gang en in de 7e eeuw werd er een nieuwe basiliek aan hem gewijd.

Martinus of Sint Maarten zou enkele wonderen hebben verricht : zoals het herkennen van de duivel , hij genas zieken en wekte een overleden meisje tot leven(..)

Hij is in een aantal streken van Nederland (onder andere Groningen : Martini – toren , de Zaanstreek, Almere) en België ( Vlaanderen : de Westhoek en de Denderstreek ) bekend als Sint Maarten. Zijn naamdag (= sterfdag) wordt er nog steeds gevierd : kinderen gaan met zelfgemaakte lampions of uitgeholde rapen, knollen en kalebassen met een kaarsje ( wat weer erg lijkt op de oorsprong van Halloween ) langs de deuren, zingen een liedje / rijmpje en krijgen vervolgens snoep of vruchten . Na de kleintjes komen wat later de ‘grotere’ kinderen, meestal niet meer onder begeleiding van de ouders en worden de liedjes ook wat gedurfder…..

Zie ook onze reispagina Frankrijk met Tours, met Marmoutiers en reispagina Hongarije.

sint maarten als bisschop

halloween , even tussendoor

Op 31 oktober vierden de Kelten de afsluiting van het Keltische jaar en de start van een nieuw jaar. Deze avond noemden zij ‘Eve of All Saints’ Allerheiligen. Op 1 november, volgde dan Samhain, ‘einde van de zomer’.

Tijdens ‘Allerheiligen’ zouden de zielen van alle mensen die het afgelopen jaar waren overleden, toegang krijgen tot het land van de doden. Deze avond werd ook wel ‘Hallow Eve’ genoemd. Geëxporteerd naar Amerika en door ons wederom geïmporteerd als ‘Halloween’, al dan niet met de pompoenen met daarin gezichten uitgesneden, eigenlijk net zoals de bieten en de rapen etc.

enkele voorbeelden st Maarten vieringen in het land

Het feest van Sint Maarten duurde destijds in Hoorn (zo’n 60 jaar geleden ) drie dagen en werd gevierd na de kermis in de tweede week van augustus. Dan werd op maandag een tafeltje voor het huis aan de straat gezet. Kinderen strooiden zand op het tafeltje en versierden dit met oranje afrikaantjes en kaarsjes. [ niet helemaal synchroon ]

In Vlaanderen wordt op de zondag na 11 november een rondgang te paard gehouden. Daar bestaan hier en daar ook Sint Maartensgilden of ruiterverenigingen, die een ommegang houden ter ere van hun patroonheilige. Het eten van Sint Maartensganzen is in onbruik geraakt, al kende men in Deventer en Oldenzaal nog lange tijd de omstreeks die dag gehouden ganzenmarkten. Coevorden : op de tweede maandag in november Ganzenmarkt. De ganzen recepten in Duitsland duiden op een nog in gebruik zijnde traditie.

Germaans verleden van st Maarten

Het Sint-Maartensfeest is oorspronkelijk een Germaans feest ter ere van Wodan / Odin. Men bracht dankoffers en brandde reinigende vuren om de vruchtbaarheid van het land en het vee te bevorderen.

Sint-Maarten was vroeger ook de datum waarop geslacht werd en het vee op stal ging. Slachtmaand, Sint-Maarten, Suntermeerten, derde oogstfeest. Op dit keerpunt in het jaar, dat niet tot de zomer, noch tot de winter behoorde, regeerde de chaos. De tijd van de legende van de ‘Wilde Heer’, die met zijn bende met veel gekletter op zijn paard ( schimmel Sleipnir ) door de lucht vloog en soms neerstreek op een akker om alles overhoop te halen. Het volgende seizoen bleek de betreffende plek dan bijzonder vruchtbaar te zijn of waren er gaven achtergelaten. In de Duitse verhalen net als in oost-nederland komen we die aspecten wat meer tegen.

Zoals Asterix en Obelix ons vertellen : “de Galliërs zijn alleen bang om de hemel op hun hoofd te krijgen”. Kwam er dan wel eens iets naar beneden, afgezien van regel en hagel ? Misschien meer dan we denken. Soms zit er iets van waarheid in dit soort zaken en misschien waren het wel kleine of grote kado’s, ik was er niet bij….

In Limburg wordt het Sint Maarten verhaal vaak nagespeeld en daar rijdt ‘Sint Maarten’ ook op een paard door de straten met kinderen en hun lampionnen achter zich aan.

En laten we wel wezen : het is ook de tijd van de ‘bokkerijders’ en het bokbier. En dat laatste, daar houden sommigen wel van. Zeker in barre en gure tijden. Net als van lekker eten, er zijn een paar specifieke en wat algemenere recepten.

sint maartens licht – gezelligheid – warmte

Wat ons dus rest, is licht en gezelligheid bij de nadering van de toch nog donkere wintertijd.
Met wat voor oorsprong of verklaring dan ook.

Al heeft het waarschijnlijk enorm geholpen, dat er in die duistere jaren na het jaar 0 vanuit Frankrijk en Frans Vlaanderen vele monniken en nonnen reizen hebben ondernomen zo ongeveer langs onze grenzen met Duitsland en ergens tussen Münster en Oost Friesland Groningen zijn binnengetrokken, Friesland, de eilanden ( denk aan de schiere monniken van Schiermonnikoog ) en vervolgens heel Nederland ( Martini kerk, Martini ziekenhuis etc ) hebben bericht dat her en der ‘wonderlijke’ zaken hebben plaatsgevonden. Vele. Zo ook L’histoire du saint “Martin”. 😉

 

Die kloosterorden hebben veel goeds tot stand gebracht, zoals archieven opgesteld, land in gepolderd, wetenschap van allerlei zaken verbeterd, maar hebben ook – wellicht omdat ze ook niet beter wisten – historie ‘gemaakt’ in plaats van alleen beschreven. In alle gevallen hebben ze veel invloed uitgeoefend, bewust of onbewust.

Pak er 3 uit:

  • de Cisterciënzer Orde oorspronkelijk uit het Franse Citeaux in de omgeving van Dyon, zuid oostelijk van Parijs.
    Zij zijn vroegtijdig zeer actief geweest, denk aan het klooster Claercamp in het Friese Rinsumageest, waar vandaan ook als Schiere ( grijze ) Monniken het eiland Schiermonnikoog is bedijkt en bepolderd, het klooster Bloemkamp in het Friese Bolsward en de Sint Bernardus Abdij in het Groningse Aduard.
    Hoofdkloosters van waaruit weer kleinere gemeenschappen elders actief waren.Van deze orde hebben de Trappisten zich afgescheiden met kloosters in het Brabantse Berkel-Enschot, Zundert, Nieuwkuijk, Overijsselse Diepenveen bij Deventer en het Limburgse Echt en Tegelen.Vermoedelijk zal de historie van Martinus door deze Orde zijn verspreid, immers vooral de omgeving van hun afkomst en latere verspreiding.
  • Een andere belangrijke kloosterorde : de Franciscaner Orde naar Franciscus van Assisi en de Clarissen naar Clara van Assisi, de Orde staat ook bekend als de Benedictijnen, overwegend in bruine pij. Later is van deze orde de Capucijner Orde afgesplitst.
    Deze orde van de Benedictijnen zien we bijvoorbeeld in het Noordhollandse Egmond-Binnen, Gelderse Doetinchem, Limburgse Vaals en het Brabantse Oosterhout. In België vooral in Affigem, Brugge, Dendermonde, Leuven etc.Het is vermoedelijk vooral deze orde, die ons de historie van de Graven van Holland heeft overgeleverd, evenals de geschiedenis van de familie Van Egmont.
    Met een ‘t’.
  • het klooster in het Groningse Ter Apel (vroeger : Apell ) behoort tot de Kruisheren en heet Domus Novae Lucis = Huis van het nieuwe licht. De orde van het Heilig Kruis, afkomstig uit het Belgische Hoei of franstalig: Huy. Opgericht in 1211 in het klooster van Clairlieu en breidde zich vervolgens uit naar Duitsland, Frankrijk en Engeland.

Waar u leest ‘Arras’ is Frans voor: Atrecht als Nederlandstalige naam, en heel toevallig bijna gelijkluidend aan het Nederlandse Utrecht, eveneens een aartsbisschoppelijk centrum.

KLIK HIER VOOR een routekaart Amiens – Parijs – Tours in Frankrijk en de oorsprong van de Cisterciënzer Orde in Dyon


  1. vakantie huis of vakantiebungalow, camping etc in deze vakantie regio

    Vakantiehuizen in vele modellen, organisaties, prijsklasses.
  2. vakantiebungalow boerderijvakantie in deze vakantie regio

    Be ne lux landen - Duitsland - Polen - Frankrijk - Spanje - Portugal -Zweden - Tsjechië - Kroatië - Oostenrijk - Hongarije - Curaçao etc.
  3. Bekijk hier de uitgebreide collectie Landal vakantie bungalows

    binnen en buiten Nederland.
  4. hotel of pension via Trivago in deze vakantie regio

    Vakantiehotels in vele modellen, organisaties, prijsklasses.
~

top pagina

kenwoorden of tags : Abdij van Marmoutier, Tours, Frankrijk, Elzas, Lotharingen, Hongarije, Amiens, Bokkerijders, Germaanse riten, Duitsland, slachtmaand, oogstfeest