Zutphen Berkel IJssel

Zutphen met connecties met het Duitse klooster van Corvey – ook Hanzestad, zwemstad, IJsselstad en vakantiestad

Ook nog met vakantiehuizen / aanbiedingen in de Gelderse Achterhoek en de Graafschap.
Zutphen, klinkt wel Nederlands, en waar oost-Nederland veel Saksisch in z’n taal heeft, ja dan ‘weet’ je dat het gaat om het zuidveen, toch ?

Want Saksisch zou dan Sutphen, Suth venne zijn geweest. Toch een stad van belang, daar in Gelderland en dus rijst de vraag hoe is het zo gekomen en hoe reis ik daar naar toe.

Enkele pagina onderwerpen.

• de Tijd van Zutphen
• de tijd op de Quadrans in Zutphen
• Bezienswaardig in Zutphen
• Zwemmen in de Berkel bij Zutphen

Wanneer horen we van Zutphen in de Achterhoek

Langzamerhand moeten we accepteren, dat in oude tijden Duitsland, België en Frankrijk er toe deden. Waar van Nederland nog weinig te horen was. Zo ook hier.

We trekken Duitsland in, Noordrijn Westfalen en gaan kijken bij het plaatsje Höxter aan de Weser. Even daaronder hebben we dan het Benedictijner Klooster Corvey. De abdij stamt uit de jaren 815/822 waarbij als stuwende krachten de broers Adalarus en Wala van Corbie aan de Somme zijn opgetreden. Jawel , we zitten ineens even in Frankrijk , om precies te zijn nabij Amiens. Daar is ook een Benedictijner klooster daterend van 659 en klaarblijkelijk was uitbreiding in die tijd een toverwoord. Zoals in Noord Duitsland het klooster Ihlow bij Aurich uit Franse activiteiten ontstond. De broers genoten protectie van de fameuze Karel de Grote.

Corvey “bezat” overigens ook in Nederland het Westerwolde Emsland Route in Groningen. Naar deskundigen weten te melden, is er een oorkonde uit de periode 1053-1071, waarin gerept wordt over inkomsten van de abdij van Corvey. En daardoor weten we van het vroege bestaan van Zutphen in of tegen de Achterhoek aan.

Zutphen en de Berkel, Twentekanaal en vooral de IJssel

Het Twentekanaal is natuurlijk van jongere datum. De Berkel is al een oude rivier die haar oorsprong vindt in Duitsland, bij Billerbeck aan de voet van de Baumberge, een heuvelrug tussen Coesfeld en Münster. Goed voor het achterland, maar de IJssel is zo mogelijk nòg belangrijker voor Zutphen (geweest ) en vooral voor de handel van Zutphen.

Reden om aan het eind van de 12e eeuw toe te treden tot de Hanze organisatie. Een groep van handelsmensen en handels-steden in Belgie, Nederland, Zweden, Denemarken en Duitsland. Dus kwamen er schepen over de IJssel richting Zutphen en via de IJssel terug richting Zuid en richting Noord. Is dat een punt van belang ? Gaat even om de tijd.

Zutphen anno 2013 en de vondst van de quadrans

Klik hier voor méér info over het Quadrant van Zutphen.

Zutphen en Hamaland

Zo ook heeft Zutphen een connectie met de Graven van Hamaland. In 1101 komen de Graven van Zutphen in de publiciteit, met aan het eind van de 12e eeuw een connectie met het Graafschap Gelre.

In de 13e eeuw stond Zutphen een grote brand te wachten, maar herstelde zich en gleed de gouden eeuwen binnen met de 14e eeuw, komen we op terug.
Overigens ziet niet iedereen Zutphen in de Achterhoek liggen. Feit is, dat wanneer je vanuit de Achterhoek een mooie en wat grotere stad wilt bezoeken, Zutphen gereed ligt.

Bezienswaardig in Zutphen aan de Achterhoek gelegen

De 80-jarige oorlog is ook aan Zutphen aan de Achterhoek niet voorbij gegaan, niet zijdens de Spanjaarden en niet zijdens de Oranje-gezinden. Maar ….. elk nadeel heeft z’n voordeel : het levert heel veel bezienswaardige aspecten op zoals :

• de Kruittoren
• de Drogenapstoren Proostdijsteeg
• Bourgognetoren deel van de vestingwerken
• een deel van stadsmuur
• de Spaanse Poort, onderdeel van de Nieuwstadspoort
• de Berkel Poort met resten van twee waltorens
• de Walburgis kerk, een Romaanse kapittelkerk daterend omstreeks 1050. Ingewijd in 1105 ( er zou toen ook een invloed zijn van de Bisschop van Utrecht, toch altijd weer verrassend die samenloop tussen geestelijke en wereldlijke machten) in Zutphen

 

Groei en bloei van Zutphen

Vanzelfsprekend heeft Zutphen een grote impact op het omliggende gebied. Genesteld aan de rivier de IJssel bood dat een expansie van handel via de Hanzesteden met bijvoorbeeld de Oostzeelanden. Dáárdoor de 14e tot en met de 16e eeuw voorspoedig verliep in economische zin.

Toch, eerst in de dertiger jaren van de vorige eeuw telde de stad nog slechts 20.000 inwoners. In 2012 waren dat er al wel circa 50.000, 30.000 groei in 80 jaar. Vergeleken met de voorgaande eeuwen moet er een explosie aan bevolkingsgroei zijn geweest. En Höxter, wat aan het fundament van deze stad in de Achterhoek heeft gestaan. Ach, is blijven hangen op ca 31.000 anno 2012 : “het kind is groter gegroeid”.

Afstand Zutphen en de stichters van destijds  te Corvey

Dan is het nog best een end lopen, via Oldenzaal, Osnabrück, Detmold een afstand van 281 kilometer, wat in 3 uur 32 minuten kan worden afgelegd per auto, gem. 100 km per uur. Dat zal zelfs in de 11e eeuw nog wel een extra lunchpakketje hebben gevergd. Dat bleek ook al bij Bonifatius. Was ook al zo beweeglijk;

we zullen toch iets positiever over die tijden moeten denken.

De Ommelanden van Zutphen

Waar de oude naam van Zuidveen duidt op een natte bodem onder de voeten, gelegen aan de IJssel. Hoef je maar even oostwaarts te gaan in de richting van Lochem en de Lochemer Berg, en je weet dat je “op hoogte komt” met zand in de fundering. Evenals de fraaie natuur van Markelo en Goor. Zuidelijk het overige van De Graafschap met zand en veel bos.

De bereikbaarheid heen en terug, wordt zeg maar gegarandeerd door de verkeersknooppunten van Apeldoorn, Arnhem en Nijmegen. Al zijn de binnenwegen mooi genoeg en zeker de moeite waard om koers te zetten naar Aleida van Hamaland. Waar we al een hoogstaand onderkomen / vakantiepark hebben beschreven in de Achterhoekse Stroombroek benevens Elten.
En ja, de eigen ervaring eind 2017 is positief bevallen.

De Berkel

Zutphen heeft naast de IJssel nog een rivier te pakken : de Berkel. Deze Berkelstroom begint haar bestaan ook in Duitsland bij de plaats Billerbeck aan de voet van de Baumberge ( en ook daar hebben we weer een Benedictijner klooster bij Coesfeld) , even westelijk van Münster. Vandaar uit gerekend passeert de Berkel de Nederlandse grens tussen Ammeloe en Rekken, voert dan langs Borculo en Lochem en komt dan hier uit in de IJssel.

De Vrije Slag

Kijk en dat is dan weer zo aardig : “Zutphen gaat ter plekke te water”, ok, eens per jaar dan. Jaarlijks de derde zaterdag van augustus , en kan wie zich dan ook maar aanmeld, Zutphenaar en binnenkomende toerist: gelijk in de plomp om een toertje te zwemmen met welke zwemslag dan ook.

Heet niet voor niets De Vrije Slag door èn in de Berkel.

Zutphen in de Achterhoek van Gelderland en aan de oevers van de IJssel, de Berkel en het Twentekanaal

Reis ik er naar toe ?

 

De stelling was “en reis ik daar naar toe”, zou het wel doen, best veel te zien in deze stad. Veel historie, veel natuur, de Achterhoek is sowieso aantrekkelijk met hier en daar een mooi oud statig huis en passende vakantiehuizen ziet u vanzelf op de pagina van Aleida, zie hiervoor en hierna.

terug naar de hoofdpagina van Gelderland