Westerwald route tot in Hessen en de herkomst van Oranje Nassau
Westerwald in Duitsland op de hoogte van Aken, Maastricht. Koppel dat aan het Huis van Oranje, en je weet je verzekerd van kastelen, verhalen en vakantie-aanbod.
Het Westerwald
Dieren laten sporen na, mensen soms ook. Adellijke families heel vaak met kastelen, paleizen, gedenkgebouwen. Zoals ook op het spoor van de familie Oranje – Nassau. Ideaal om te combineren met een vakantie !
En dus hebben we het over deze vakantie tips :
onderwerp navigatie deze pagina
de voor Nederland belangrijkste familielijn Van Nassau stamt af van Otto ( = Ottoonse lijn) hoewel ook de lijn van Walram van belang is.
Wáár ligt precies het Westerwald
Qua bestuur bestrijkt het Westerwald de Duitse deelstaten : Rijnland-Palts, Noordrijn-Westfalen en Hessen.
Het Duitse Westerwald is voor de helft bebost ( dus mag je het best WALD of Woud noemen ). Begrensd door de rivieren de Rijn in het westen. De Sieg in het noorden. De Dill in het oosten. En de Lahn in het zuiden.
Locatie door middel van rivieren en bergen :
- Noordkant Westerwald de Sieg rivier met het Mittelsiegtal in het Noorden en aansluitend het Ebbegebergte, deze Sieg mond uit in de Rijn net boven Bonn in de zg. SiegMündung. We kijken dus stroomopwaarts om het Hellertal en de Heller op te zoeken. Het ontmoetingspunt ligt dan bij in Betzdorf zijdelings bij het station.
- verderop oostwaarts, langs de rivier de Heller en het Mittleres Hellertal in het Noord-oosten. Aansluitend het Rothaargebergte zoeken we Burbach, Wasserscheide, Haiger en Dillenburg en kunnen ons dan verlaten op de rivier de Dill.
- Noord-oosten en oosten van het Westerwald de rivier de Dill en het Dilltal in het Oosten maar noord-westelijk van de stad Weilburg. Aansluitend daaraan het Gladenbacher Bergland, “afzakkend” naar de rivier de Lahn via Herborn naar Wetzlar.
- rivier de Lahn met het Giessen-Koblenzer Lahndal in het Zuiden deels boven Limburg aan de Lahn, aansluitend de Hintertaunus . De Dill ontmoet bij Wetzlar de Lahn en de Lahn gaat dan langs deze zuidzijde richting de Rijn bij Koblenz : Lahnstein.
- westkant Westerwald voor de afronding
de rivier de Rijn met het Unteres Mittelrheintal in het Westen, en verderop de Eifel, het Westerwald blijft noordoostelijk van Koblenz, sluit wel Bad Ems in. Dit is dan het zuidelijke ‘puntje’, terwijl aan de noordkant, west van de Rijn Remagen ligt en aan de oostzijde daarvan Linz am Rhein.
bekende plaatsen in het Westerwald
Meer centraal vinden we dan plaatsen zoals Bad Marienberg, Hachenburg, Westerburg en Rennerod, universiteitstad Marburg, Montabaur, Braunfels en méér.
We tellen een berg van 650 meter hoog, de Fuchskauten, mooie steden en kastelen, waarmee we een connectie hebben.
Ruwweg vinden we alles oostelijk van Bonn en Koblenz op de samenvloeiing van Moezel en Rijn. Eigenlijk niet eens vreselijk groot en zeker niet ver weg van Nederland. Arnhem tot zeg Wetzlar als uiterste punt, is 300 km waar je in principe 2 uur 48 mee bezig bent. Enkele kastelen zijn buiten het Westerwald gelegen, we kunnen niet alles hebben.
Bad Ems bij Koblenz in het Duitse Westerwald
Bad Ems in het Duitse Rijnland-Palts regio Westerwald ligt net even voorbij Koblenz. Zoals de naam al aangeeft is Bad Ems een erkend Heilbad, zeg maar Kuuroord en qua verbindingen tussen Wetzlar en Koblenz.
Bad Ems ( binnen het Westerwald ), wie ‘bad’ zegt, zegt Kuuroord, en dat hebben de groten der aarde geweten, tsaren, politici, adellijke families, het kwam allemaal langs om gezondheid op te doen. Of om te spelen in het imposante Casino.
de rijzende ster : Oranje Nassau en Willem de Rijke
Even in herinnering : “onze” Willem ‘de Zwijger’ was de zoon van Willem I de Rijke, Graaf van Nassau, Katzenelnbogen (1557), Vianden en Dietz. En deze Willem ‘de Rijke’ wordt geboren op 10 april 1487 op de Dillenburg.
Klik hier voor : Herkomst benaming ‘de Rijke’
Is toch altijd een hachelijke zaak om te vertalen naar de huidige situatie. Willem de Rijke moest diens zoon en de ons bekende Willem de Zwijger voor verdere opleiding naar Brussel sturen. Had nl veel voordelen. Dat Brussel ja, en een onderscheid naar Nederland en Belgie was er toen niet (!). Wat er wèl was, was het bestuur in Brussel zijdens het Habsburgse Huis .
Klik hier voor méér info over Habsburgers en Van Nassau , familiebanden, relaties en bezit.
Zie in dit verband ook onze pagina over graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen in de 17e eeuw en diens relatie tot de regio Kleef en het Kleverland, èn de Overzeese Rijksdelen.
Ook deze pagina over de Burcht Bentheim en Graaf Jan (Johan) V van Nassau-Dillenburg ook weer gerelateerd aan Koningin – regentes Emma.
Afzetten tegen eigen en aangetrouwde familie en relaties
Goed Krijgsmanschap, naast Keizer Maximiliaan èn Keizer Karel V èn het Habsburgse Huis, hebben dus veel betekend voor het Huis Nassau en Oranje. Betekent overigens ook dat de stellingname van Willem de Zwijger van Oranje deels in ging tègen zijn eigen familie !
Voor vele andere telgen uit dit Huis, denk ook aan de 17e eeuwse graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen, geldt hetzelfde. Met name de combinatie krijgsheer, strategisch en politiek inzicht en het verwerven van ‘interessante’ posities en familie-relaties. Daarbij ….. een goed huwelijk leidt vaak ook tot een “verrijking” van het familie-kapitaal.
Huis van Oranje en het Huis van Egmont
Even tussendoor of ter zijde : naast de familie van Oranje, van Nassau etc komen we ook met regelmaat leden van de familie Van Egmont tegen. Er waren langjarige contacten:
[1] Graaf Willem de Rijke had meerdere echtgenotes, maar de eerste was Walburga of Walburgis van Egmont. Niet ouder geworden dan 39 jaar en dochter van Graaf Jan III van Egmont. Willem I trouwde haar in 1506, trouwlocatie : Koblenz even voorbij Bad Ems. Er kwamen 2 dochters : Elisabeth en Magdalena.
[2] Dan dus de bekende Willem de Zwijger : had ook meerdere echtgenotes, één daarvan was Anna van Egmont ( Buren ).
En die familie van Egmont ? Voor een belangrijk deel zoeken we die dus in De Nederlanden van toen, meer precies in Henegouwen / Hainault, het huidige België.
Niet zomaar een familie, die Van Oranje, Van Nassau, gelieerd met Van Egmont, Horne en vooral Von Habsburg.
Oraniënburg van Oranje
Dus alleszins reden voor letterlijk een Huis van Oranje en dus. In 1652 liet Frederik Willem van Brandenburg voor zijn echtgenote Louise Henriëtte van Oranje-Nassau Bötzow boven Berlijn (duidelijk buiten het Westerwald ..) opnieuw aanleggen als Oraniënburg en bouwde er ook het slot Oraniënburg in Brandenburg. Oraniën = Oranje.
Montabaur in het Westerwald van Duitsland
Passeren we richting oost het plaatsje Montabaur met bijbehorend kasteel in het geel, met karakteristieke ronde torendaken. Schloss Montabaur aan de Schlossweg 1, 56410 Montabaur, Rijnland-Palts, dient tegenwoordig heel vreedzaam als hotel, congrescentrum, trainingcentrum Academie van Duitse coöperaties. Vanwege het kasteel een niet te missen plek in het Westerwald van Duitsland. En eigentijds is er ook een Fashion-Outlet-Center.
Wolf en een toren, hoe zit dat ?
In Middeleeuwse jaren was het woord wolf voor het dier, maar óók in de betekenis van ‘waakzaam’ , alert of juist “wachttoren“. Vaak wel op een heuvel voor dat specifieke doel.
Het Slot gaat terug op het jaar 959 met Hertog Hermann von Schwaben. Het slot viel in 1018 in handen van de Aartsbisschop van Trier. Zijn opvolger kon niet voorkomen dat het kasteel in 1212 door de graaf van Nassau werd aangevallen en verwoest. Over Nassau gesproken ….
Geïnspireerd door de berg Tabor in Israël, liet Theoderich het complex herbouwen in 1217 en noemde de kasteelheuvel “Mons Tabor“, van waaruit het latere “Montabaur” zich ontwikkelde.
Toch kunnen we in dit verband beter kiezen voor de weg naar :
Kasteel Nassau in het Westerwaldse vakantie land
Kasteel Nassau in het Westerwald is rond 1100 gebouwd door graaf Dudo van Laurenburg. Enige tijd geleden ( in de jaren 70/80 van de vorige eeuw ) herbouwd uit een ruïne bij de Duitse stad Nassau in de deelstaat Rijnland-Palts. Het kasteel torent 120 meter boven de rivier de Lahn uit en kijkt uit over de stad, duidelijk een strategische positie. Heeft eeuwenlang dienst gedaan als woning voor het Huis van Nassau en Oranje, waar het Koninklijk Huis van Nederland en Luxemburg van afstammen.
Video beelden van de Burg Nassau in het Westerwald
Tegenwoordig heel vreedzaam omgevormd tot restaurant en dus vrij te bezoeken op de oranje route.
Nassau en Laurenburg
Nog een connectie met Nederland ? Gaat om Otto I van Laurenburg-Nassau ( ca. 1225 – 1289). De stamvader van de Ottoonse tak van het Huis Nassau. En zoon van Hendrik de Rijke van Nassau en diens vrouw Machteld van Gelre ). Verloor het beheer over Bad Ems tijdens zijn strijd tegen andere Duitse vorsten, dus eigenlijk al in een vroeg stadium. En Gelre is een belangrijk deel van het vroegere Nederland, groter dan het huidige Gelderland.
Laurenburg ligt in de gemeente Diez. De Burcht Laurenburg heeft er gestaan vanaf ongeveer het jaar 1093, maar is rond 1648 verwoest, cq afgewaardeerd tot ruïne. Wat er nu staat is het zeer fraaie Slot Laurenburg sedert 1800.
Nassau en Vianden
Overigens gelet op de titels van Willem de Rijke. Vianden in Luxemburg betekent een ritje van 245 km, 2 uur 47 min. met de auto gem. 100 km/uur. Te paard ?? Voor een (huwelijks-) erfdeel moet je wat over hebben .
De situatie ligt meer complex en tevens een extra linkje naar het Habsburgse Huis.
Johan I van Nassau-Dillenburg, zoon van Otto II van Nassau-Dillenburg en van Adelheid van Vianden, werd na het overlijden van zijn moeder : graaf van Vianden, waarmee Luxemburgse gronden plus kasteel Vianden werden verworven.
Daarnaast was
Engelbrecht II van Nassau (eind 15e eeuw) een goed krijgsheer en onderhield goede kontakten met Karel de Stoute, Philips de Schone èn Keizer Maximiliaan. Verkreeg het ambt van Stadhouder der Nederlanden in 1496. Èn bouwde het Paleis van Nassau op de Kouwenberg te Brussel ( in 1750 afgebroken ). Goede relaties heeft rendement (..) en horen we weinig van.
klik hier voor foto van het Coudenberg Paleis in de 16e eeuw
Klik hier voor een plattegrond van de regio van het Westerwald
Stadt Marburg aan de Lahn in video beelden
We vervolgen deze fraaie kronkelige weg tot de afslag naar Katzenelnbogen en daar vinden we :
de burcht Katzenelnbogen
De verklaring van de naam Katzenelnbogen, wel of niet Oranje, de macht, lees op dit plaatwerk méér over Katzen Hessen Nassau en Leeuwen. Over volken, adel wapens en macht plus de relatie met Rudolf van Habsburg.
Gelijknamig graafschap : Katzenelnbogen en nog immer in de titulatuur van ons Koningshuis. Er ‘hangt’ nu nog maar weinig grondgebied aan de titel, wel een burcht Katzenelnbogen etc etc etc.
En een ‘intrinsieke waarde’ van relaties met nog hoger geplaatste families, toevoeging van Katzenelnbogen heeft de familie van Oranje, Van Nassau geen windeieren gelegd.
Terug op de route naar de weg richting Limburg aan de Lahn en gaan naar :
Diez of Dietz aan de rivier de Lahn
In Diez zijn twee kastelen: het Gravenslot en slot Oranienstein of gewoon Oranje stein..
Diez was eerder graafschap dan dat het stadsrechten kreeg.
Het Gravenslot, met de kantelen steil boven de oude stad, bepaalt het silhouet van Diez. Hoewel het kasteel zo dicht bij de hemel lijkt te staan, oogt het humeurig en vol van melancholie.
Of komt dat door vroegere bewoners, immers, in vroegere jaren diende het kasteel ook als gevangenis/tuchthuis met ijzeren kettingen en verzwaard met ijzeren kogels. Zal wel verbeelding zijn.
Tegenwoordig is het zeer bezienswaardige museum in het Gravenslot te bezoeken, en voor een deel is er een Jeugdherberg in gevestigd. En nee, je wordt er niet vastgehouden tegen je wil. Men biedt 129 bedden (!), verder Restaurant, Slot-Bistro, Speelzaal etc.
video beelden van Diez – bezienswaardigheden van deze voormalige Residentiestad aan de Lahn
De tour van Diez (Rhein-Lahn-Kreis in Rijnland-Palts) begint bij de Alte Lahnbrücke. Op weg naar het Gravenslot kijken we naar vele vakwerkhuizen – zoals het huis Eberhard in Pfaffengasse. Later staan het oude stadhuis en de middeleeuwse collegiale kerk op ons programma. Musiek: Brandenburg Concerto No4-1 BWV1049
Het Gravenslot is overigens ook beschikbaar als officiele lokatie voor de huwelijksvoltrekking, is dat sfeer of is dat sfeer ?
slot Oranienstein bij Diez aan de Lahn dateert van eind 17e eeuw
De voorouders van Prinses Beatrix hebben overigens op slot Oranienstein gewoond.
Van de 318 kamers/zalen kunnen de blauw-gouden zaal, de maarschalk zaal, het tuinkabinet, de paleiskapel, het tuinterras en het Museum van Oranje – Nassau, die de geschiedenis van de Nederlandse koninklijke familie weergeeft, worden bezocht middels interessante rondleidingen.
Daarnaast biedt het slot de gemeenschap ruimte voor concerten oraniensteiner-konzerte jaarlijks van september tot juni, in dit paleis moet dat prachtig klinken ! Muziek op de Oranje route 😉
Een kanotocht op de Lahn, is wellicht een goeie vakantie tip. Of een fietsroute maken langs de Lahn danwel een wandelroute.
En nog iets, de naam klinkt ons niet echt lekker in de oren : Welkom aan de Baggersee in Diez! Wij spreken dan van het Baggermeer .. In het Natuurgebied Nassau. En een Eispaleis hebben ze ook , voor in de wintertijd. Wel een oranje tip om te bezoeken.
Gaan we verder met de Oranje route :
Limburg aan de Lahn
De naam is overduidelijk : langs Limburg vloeit de rivier de Lahn. En Limburg is Bisschopszetel : de zetel van het Bisdom Limburg in Duitsland. De dom van Limburg aan de Lahn is in 1235 gewijd , is dus al even geleden. Meestal rijd je er langs, wijzend op de torens van de Dom, door naar het volgende adres …. en dat zou je nièt moeten doen. Gewoon de tijd nemen om door de oude binnenstad te slenteren, al is Limburg best ook van deze tijd. En de Dom, als je er van houdt, even kijken. Is toch vakantie ?!
Limburg an der Lahn in video beelden, deel van de Oranje route
Limburg a.d. Lahn is een gemeente in de Duitse deelstaat Hessen. Het is de Kreisstadt van het Landkreis Limburg-Weilburg. De stad telt 33.619 inwoners.
De dom van Limburg (Dom St. Georg) is de bisschoppelijke kerk van de Hessische stad Limburg an der Lahn. Het is een laat – romaanse basiliek met vroeggotische elementen, die hoog boven de stad uitrijst, vanwege haar ligging op een rots.
Hebt u hier die fontein gezien ? Van Georg en de Draak ? Of in de glas en loodramen van de Domkerk ?
Zou u even onze pagina over Neerlands Limburg en de draak kunnen lezen.
Limburg an der Lahn en Oranje Nassau
Dus niet. Anno nu is de roerganger : Henri uit de dynastie Nassau-Weilburg groothertog van Luxemburg. Van oudsher is dit Limburg geen Oranje Nassau gebied, maar de dynastie van Walram van Nassau en dus Nassau-Weilburg. Kan niet altijd Oranje zijn maar blijft wel een relatief punt op de Oranje route.
We volgen de weg richting Wetzlar en komen tegen :
Braunfels
En het eerste wat je dan al opvalt is het kasteel Braunfels. Met duidelijk waarneembare torens en een bijna antiek aandoend plaatsje met vakwerkhuizen. Uitnodigend om te komen wandelen en kijken.
Op het imposante slot werd in 1602 gravin Amalia van Solms-Braunfels geboren. Ook nu hebben we een prinses Amalia. Toen de Spanjaarden destijds de stad kwamen bezetten, vluchtte de familie van Solms-Braunfels naar Nederland. Daar ging de toenmalige Amalia in 1625 met Frederik Hendrik van Oranje trouwen. Zij lieten Huis ten Bosch in Den Haag bouwen, nu werkpaleis van Koning Willem Alexander. Vader van prinses Catharina-Amalia ( roepnaam Amalia ), prinses Alexia en prinses Ariane. Alle drie : Prinses van Oranje – Nassau.
Braunfels kuuroord met video beelden
Overigens is Braunfels ook een populair kuuroord, het natuurpark de Taunus en in het Lahndal zijn vele wandel- en fietstochten mogelijk en voor versterking van de inwendige mens zijn er genoeglijke oplossingen.
Het kasteel is sinds de 13e eeuw de zetel van de graven van Solms. De binnenstad mag niet ontbreken evenals de marktplaats met de lagere kasteelpoort, de bron en de vele vakwerkhuizen. Braunfels is een kuuroord.
We richten de blik naar het noorden, via tussenwegen, altijd aan te raden of via de hoofdweg en Wetzlar in de richting van Siegen , naar :
Dillenburg
In 1533 is Neerlands Willem de Zwijger in kasteel Dillenburg geboren. Het riante slot Dillenburg werd in 1760 verwoest, tussen 1872 en 1875 werd ter herinnering de Wilhelm toren gebouwd op de voormalige binnenplaats, gesteund door financien zijdens zowel Duitse als Nederlandse kant.
In het Dillenburgs museum komt u meer te weten over de Huizen Nassau en Oranje – Nassau.
Bij de stadsmuur liggen de voorouders van het huis van Oranje – Dillenburg bij de stadskerk begraven. Basis van de Oranje route.
Siegen
De Nikolaikirche, waar vele ‘Graven van Nassau’ begraven zijn, dateert van ca 1300.
Siegen: een historische stad dus in een bosrijke omgeving, maar ook hier heeft de tijd niet stilgestaan. Al blijft rust, natuur, recreatie een voorgrondrol te hebben.
Ook hier weer 2 kastelen, het Untere Schloss en het Obere Schloss.
Universiteitstad Siegen
Met onder meer de Nikolai kirche en het boven en beneden slot. Plus beelden van de stad natuurlijk zoals het Raadhuis, de Martini- en de Mariakirche, het Museum hedendaagse kunst en de Rubensbronnen.
Siegen is ook de geboortestad van de schilder Peter Paul Rubens, en het Apollo-Theater kan evenmin ontbreken. Tot slot voorzien van het niet onbelangrijke Slot van de familie van Nassau met de diverse familie-takken.
Om verwarring te voorkomen : de eerste tak Nassau-Siegen ontstond in 1303, het moment waarop de zonen van Otto I van Nassau het gebied opdeelden in drie delen: Nassau-Siegen, Nassau-Hadamar en Nassau-Dillenburg. In 1328 erfde Nassau-Siegen de gebieden van de tak Nassau-Dillenburg en noemde zich voortaan daarnaar. Uit Siegen komt dus ook voort : Willem de Rijke en diens zoon Willem van Oranje cq de Zwijger.
Hier in Siegen zetelde de protestants geörienteerde Otto- tak, vernoemd naar : Otto I, zoon van graaf Hendrik (de Rijke) van Nassau. In Siegen prettig verdeeld : protestantse tak in het beneden kasteel, de rooms-katholieke tak in het bovenkasteel. Vertaald naar nu : het Untere Schloss is niet geopend voor het publiek, in het Obere Schloss is het Siegerland Museum gevestigd, met schilderijen van Rubens, en dus geopend voor publiek.
De drie vleugels aan het paleis complex werden gebouwd in 1695-1720 op initiatief van Johan Maurits, Prins van Nassau-Siegen. Zoals u op eerdergenoemde pagina over Kleverland kunt lezen, was Johann Moritz (Maurits) oa als gouverneur van Nederlands Brazilië actief en later in Kleef in een belangrijke functie. Ook hij was befaamd vanwege zijn militair èn politiek optreden. Zijn stoffelijk overschot en die van zijn familieleden zijn begraven in de koninklijke crypte, die deel uitmaakt van het paleis complex.
Het Obere Schloss met museum en park : dateert van vóór 1224, gebouwd op de berg van de overwinning.
Stolberg in de Zuid Harz
Zou u nog energie over hebben en voorbij rijden aan Kassel verder oostwaarts komt u in het zuiden van de Harz Stolberg tegen op de Oranje route.
Juliana van Stolberg is hier in 1506 geboren en bij ons bekend als de moeder van Willem van Oranje. Zie ook onze pagina over de Eifel, en de relatie tussen Juliana van Stolberg en Blankenheim.
Ook daar een kasteel en is opengesteld voor het publiek.
Ten Noordwesten van Kassel vinden we dan nog :
Bad Arolsen
En ook daar een kasteel : het barokke slot van Bad Arolsen is geopend voor publiek, komt goed uit want de prachtige zalen van het kasteel waar prinses Emma van Waldeck-Pyrmont geboren is, zijn zeker het bekijken waard. Al is de buitenzijde bijna een kopie van Oranienstein in Diez. Zij werd later koningin der Nederlanden en Regentes voor dochter Wilhelmina. En dus met recht een Oranje punt op de route.
Bad Arolsen (tot 1997 Arolsen) is een gemeente in de Duitse deelstaat Hessen, gelegen in de Landkreis Waldeck-Frankenberg
Arolsen werd als dorp rondom een Augustinessenklooster gebouwd, eerst in de 16e/17e eeuw werd het de residentie van de graven van Waldeck. Van 1655 tot 1918 was Arolsen residentie van het vorstendom Waldeck-Pyrmont, daarna tot 1929 zelfs hoofdstad van de Vrijstaat Waldeck. De familie Waldeck is aanzienlijk groter, maar dat valt buiten het bestek van deze pagina.
Staatsieportret van Koning Willem Alexander , Prins van Oranje – Nassau
Evenmin kunnen we stellen dat de familie Oranje Nassau van eenvoudige komaf is. Connecties met het Habsburgse Huis, de Orde van het Gulden Vlies en meer verbanden buiten het bestek van deze pagina maken het bijzonder, bijzonder genoeg om de sporen van het Oranje – Nassau Huis op vakantie te bekijken. Met recht bespeuren we in Duitsland jaloezie, waar ze slechts de stenen en de herinnering hebben.
-
Tui discover your smile » van strandvakanties tot eilandhoppen
Vakantie reizen in vele modellen, organisaties (incl. voormalige KRAS, prijsklasses. -
D-reizen Vakanties of Prijsvrij
Van lastminutes - verre reizen - vliegtickets - auto vakantie - stedentrips - cruise!
Nog even (14-08-2021) afwachten omtrent de doorstart. -
Trivago
» Vind je ideale hotel en vergelijk prijzen van verschillende websites
-
Vakantie Discounter
» bij voorbeeld : .
Aruba - Curacao - Mexico - Bali - Thailand - Marokko - Egypte - etc.
Eigenlijk oranje en dus goudgerande tips 🙂
Wetzlar strikt genomen niet het Westerwald
De stad Wetzlar hoort strikt genomen net niet meer tot het Westerwald, typisch een grensgeval, en die zijn ook mooi.
Bekijk natuurlijk ook de vakantie suggesties op de pagina over Koblenz en Lahnstein, de zuidzijde van het gebied.
zie ook onze pagina over Roodkapje in het Knollenland en de wolf.